W twórczości Picassa można odnotować kilka etapów, które odznaczały się charakterystycznym motywem przewodnim. W ten sposób wyróżniono okres błękitny, który wiódł prym na samym początku dwudziestego wieku czy późniejszy okres różowy. Naturalnie, oba okresy odznaczały się przewagą tych konkretnych barw w każdym dziele poszukującego geniusza.
Eksperymenty Picassa, choć często nierozumiane nawet przez najbliższych przyjaciół, doprowadziły go w końcu do pułapu, w którym nie było miejsca na realizm. Ku zmartwieniu najbliższych zaniepokojonych niezbyt przychylnym odbiorem w środowisku. W niektórych kręgach uważano, że młody artysta świadomie zrezygnował z prawdziwej sztuki na rzecz prymitywnych malunków, które nie sprawiłyby problemu nawet największym antytalentom plastycznym. Mało kto jednak wie, że proces zachodzących zmian i maksymalne uproszczenie formy nie wynikały z braku umiejętności lub poszukiwania łatwych metod. Pablo Picasso już na etapie bardzo wczesnej edukacji dał się poznać jako niezwykle utalentowany młodzieniec z niebywałym talentem malarskim.
Z łatwością odtwarzał otaczającą go rzeczywistość, zwłaszcza ukochane walki byków czy w późniejszym okresie fascynujących go cyrkowców. Jak mało który artysta potrafił wręcz z fotograficzną dokładnością odtworzyć na płótnie realistyczne obrazy. Dowodził tego wielokrotnie, siedząc z przyjaciółmi w kawiarni i rysując ich portrety. Dodać należy również, że rysował „do góry nogami”, aby osoba siedząca przed nim miała wgląd do powstającego dzieła. Takie realistyczne rysunki czy obrazy Pablo Picasso malował od niechcenia i bez jakiegokolwiek wysiłku. Wieloletnie eksperymentowanie i poszukiwanie najlepszego środka wyrazu stały się początkiem kubizmu, którego Picasso był prowodyrem.
Geometryczne kszałty sprawiły, że w wielu kręgach artystycznych zawrzało. Nikt nie mógł zrozumieć, dlaczego rezygnuje z coraz lepszej renomy uznanego artysty na rzecz uproszczonych kształtów. Wielu bliskich znajomych robiło wszystko, co w ich mocy, żeby odwieść Picassa od tego pomysłu. Dopiero z biegiem lat uznano jego styl i stwierdzono, że zapoczątkował nowy kierunek w malarstwie, który z czasem miał przeniknąć w pozostałe dziedziny artystyczne.